Alþjóðlegt

TikTok þarf að gæta öryggis barna og ungs fólks

Samfé­lags­mið­illinn TikTok er mark­aðs­settur sem vett­vangur þar sem notendur geta notið afþrey­ingar, deilt sköpun og myndað samfélag en í raun er TikTok orðið að rými sem er í síauknum mæli að verða skað­legri og meira ávana­bind­andi. Það getur haft áhrif á sjálfs­mynd, geðheilsu og velferð ungra notenda. Börn og ungt fólk sem horfa á mynd­efni sem tengist geðheilsu á TikTok eru líklegri til að fá tillögur um að horfa á sífellt fleiri mynd­bönd sem fjalla um, fegra og jafnvel hvetja til þung­lynd­is­legra hugsana, sjálf­skaða og sjálfs­vígs.

Hver er vandinn?

Ungir notendur lýsa TikTok sem skað­legum og ávana­bind­andi miðli þar sem þeir eiga á hættu að verða háðir miðl­inum út af tillögum sem sérstak­lega eru sniðnar að þeim.

TikTok safnar öllum persónu­legum upplýs­ingum um notkun notenda sinna í þeim tilgangi að hagnast fjár­hags­lega. Með upplýs­ing­unum spáir TikTok fyrir um áhugamál þín, tilfinn­inga­legt ástand og vellíðan.

Miðillinn greinir notkun notenda til að sýna hverjum og einum notanda tillögur um sérsniðið efni handa þeim. Þannig getur notandinn orðið háður því að skoða stöðugt nýtt efni, jafnvel þó að inni­hald efnisins sé skað­legt. Tilgang­urinn er að hagnast á notendum með því að selja auglýs­ingar. Þetta viðskipta­módel ógnar rétt­inum til frið­helgi einka­lífs, heilsu og hugs­un­ar­frelsis. Gróða­sjón­armið ráða því að TikTok er hannað til að vera ávana­bind­andi.

TikTok hefur tekið skref í áttina að því að virða rétt yngri notenda í Evrópu með því að hlífa þeim við sérsniðnum auglýs­ingum. En það sama gildir ekki um notendur í öðrum heims­hlutum og virðist því réttur ungs fólks utan Evrópu ekki njóta sömu virð­ingar.

TikTok getur gert betur með því að bannað sérsniðnar auglýs­ingar fyrir ungt fólk um allan heim. Sérsniðnar auglýs­ingar eiga ekki að vera sjálf­gefið val heldur val notenda. Skil­málar verða að vera skýrir og aðgengi­legir fyrir börn svo notendur geti tekið upplýsta ákvörðun.

Ef notendur velja að hafa reikning sinn sérsniðinn þarf TikTok að eiga í virkum samskiptum um hvers konar efni notendur vilja fá sem tillögur á efnisveit­unni sinni , í stað þess að hanna tillögur veit­unnar út frá notkun notandans.

TikTok þarf einnig að tryggja vernd fyrir notendur sem kjósa að hafa reikning sinn sérsniðinn en eiga á hættu að dragast að skað­legu efni. Einnig þarf að ganga úr skugga um að þær leiðir sem eru valdar til að draga úr áhrifum skað­legs efnis, t.d. með tíma­tak­mörk­unum, hafi í raun skaða­minnk­andi áhrif.

Hvað er hægt að gera?

Skrifaðu undir og krefstu þess að að TikTok banni á heimsvísu sérsniðnar auglýs­ingar sem beint er að ungum notendum, og sjái til þess að það sé val að hafa sérsníð­aðar tillögur að mynd­efni á efnisveit­unni í stað þess að það sé sjálf­gefið.

Þau þurfa þína hjálp!

Þín undirskrift getur bjargað mannslífi

Georgía

Leikari í fangelsi í kjölfar ósanngjarnra réttarhalda

Andro Chichinadze, 29 ára leikari frá Georgíu, var dæmdur í tveggja ára fangelsi 3. september 2025 eftir þátttöku í mótmælum í Tbilisi. Hann er vel þekktur í Georgíu og hefur hann gagnrýnt stjórnvöld opinberlega og verið virkur þátttakandi í mótmælum frá nóvember til desember 2024.