Fréttir
9. október 2020Filippseyjar: Ályktun Sameinuðu þjóðanna tapað tækifæri til að ná fram réttlæti
Ályktunin um Filippseyjar sem mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna samþykkti þann 7. október er tapað tækifæri til að ná fram réttlæti fyrir þolendur þúsunda aftaka án dóms og laga, segir Amnesty International.
Í stað þess að hefja nauðsynlega alhliða rannsókn á mannréttindaástandinu á Filippseyjum, er mælst til í ályktuninni, undir forystu Íslands og Filippseyja, að mannréttindaskrifstofa Sameinuðu þjóðanna veiti Filippseyjum „tæknilega aðstoð.“ Umrædd aðstoð beinist einna helst að málum sem tengjast ábyrgðarskyldu, gagnaöflun um brot lögreglu, borgaralegu rými, löggjöf gegn hryðjuverkum og mannréttindamiðuðu vímuefnaeftirliti.
„Mannréttindaástandið á Filippseyjum gefur tilefni til meira en einungis „tæknilegrar aðstoðar“ Sameinuðu þjóðanna. Brýn þörf er á alhliða alþjóðlegri rannsókn til að takast á við það augljósa refsileysi sem ríkir í landinu,“ sagði Rachel Chhoa-Howard rannsakandi Amnesty International á Filippseyjum.
„Þessi veika ályktun er einnig vonbrigði fyrir hugrakkt baráttufólk fyrir mannréttindum, fjölmiðlafólk og aðra sem hafa átt í samstarfi við Sameinuðu þjóðirnar í góðri trú og sett sig í mikla hættu vegna vinnu sinnar.“
Amnesty International hefur fylgst með stöðugt versnandi mannréttindaástandi á Filippseyjum síðustu mánuði. Helstu merki þar um eru áframhaldandi hvatning til aftaka án dóms og laga af hálfu Duterte forseta, stöðuhækkun hershöfðingjans Camilo Cascolan í embætti ríkislögreglustjóra sem er talinn vera upphafsmaður þessarar banvænu stefnu yfirvalda gegn vímuefnum, og samþykkt hættulegra laga gegn hryðjuverkum. Í júní 2020 var þekkt fjölmiðlakona, Maria Ressa, dæmd fyrir „níðskrif á netinu“ og mánuði seinna var hinum stóra netfjölmiðli ABS-CBN lokað. Þá hefur orðið aukning því að lögreglan fremji morð auk þess sem aðgerðasinnar og fjölmiðlafólk hafa verið myrt undanfarna mánuði.
Umræddu ástandi var lýst ítarlega í samantekt Amnesty International sem birt var í síðustu viku „My Job is to Kill“ sem nefnd er eftir ræðu Duterte forseta frá því í mars 2020.
Þrátt fyrir meiriháttar annmarka, felur ályktunin í sér ráðstafanir þar sem mannréttindaskrifstofa Sameinuðu þjóðanna veitir mannréttindaráðinu áframhaldandi upplýsingar um stöðu mála á Filippseyjum næstu tvö árin.
„Ákvörðunin um að Filippseyjar verði áfram á dagskrá ráðsins sendir skýr skilaboð til ríkisstjórnar Duterte um að alþjóðasamfélagið fylgist enn með,“ sagði Rachel Chhoa-Howard.
„Þó svo að ríkisstjórninni hafi tekist að seinka alþjóðlegri rannsókn í þetta skiptið þá mun sú stund renna upp þar sem réttlætinu verður náð.“
Bakgrunnur
Ályktunin sem var samþykkt í mannréttindaráðinu þann 7. október síðastliðinn var kynnt af bæði Filippseyjum og Íslandi.
Hún fylgir í kjölfar tímamótaályktunar frá árinu 2019 undir forystu Íslands sem óskaði eftir því að mannréttindaskrifstofa Sameinuðu þjóðanna ynni skýrslu um stöðu mannréttindamála í landinu og kynnti hana fyrir ráðinu. Sú skýrsla, sem gefin var út árið 2020, greindi frá því hvernig skortur á ábyrgð á mannréttindabrotum síðustu ár hefur skapað menningu refsileysis í landinu. Í skýrslunni var einnig greint frá kerfisbundnum og víðtækum aftökum án dóms og laga á þúsundum einstaklinga vegna meints gruns um notkun eða vörslu vímuefna vegna hvatningar til umræddra aftaka frá æðstu stigum ríkisstjórnarinnar.
Í ljósi niðurstaðna og tilmæla skýrslunnar sendi hópur 35 félagasamtaka ákall til mannréttindaráðs um að hefja óháða, alþjóðlega rannsókn á ástandinu. Ekki hefur verið fallist á þær kröfur sem koma fram í ákallinu.
Eftir vaxandi þrýsting á stjórn Duterte í mannréttindaráðinu í undanförnum lotum, tilkynntu stjórnvöld á Filippseyjum í júlí 2020 að komið yrði á fót nefnd til að „fara yfir“ grimmilegar aðgerðir lögreglu í „stríðinu gegn fíkniefnum“. Tímasetningin bendir augljóslega til þess að filippseysk stjórnvöld vilji koma í veg fyrir frekari rannsókn enda tengist nefndin stofnunum sem hafa tekið þátt í morðunum og öðrum brotum.
Amnesty International telur umrædda nefnd ekki trúverðuga leið til að ná fram réttlæti og hefur verulegar áhyggjur af því að hún muni stofna fjölskyldum fórnarlambanna sem veita nefndinni upplýsingar enn frekar í hættu. Amnesty International hefur áður lýst yfir áhyggjum af aðgerðum ríkislögreglunnar á Filippseyjum en rannsóknir Amnesty hafa leitt í ljós að ríkislögreglan áreitir og ógnar þeim sem leggja fram kvartanir á hendur þeim. Flestir lögreglumenn sem sakaðir eru um að bera ábyrgð á aftökum án dóms og laga eru enn við störf hjá lögreglunni.
Lestu einnig
ÞITT NAFN BJARGAR LÍFI
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu