Fréttir
11. júní 2020Ný skýrsla Amnesty International greinir frá hræðilegum afleiðingum átaka stjórnvalda og Boko Haram fyrir börn í norðausturhluta Nígeríu. Börn sem flýja svæði Boko Haram enda oftar en ekki í verri aðstæðum. Í besta falli eru þau á vergangi í harðri lífsbaráttu þar sem þau hafa lítinn eða engan aðgang að menntun. Í versta falli eru þau handtekin að geðþótta af hernum og þeim haldið árum saman við aðstæður sem teljast til pyndinga og annarrar illrar meðferðar. Einnig kemur fram í skýrslunni að alþjóðlegir aðilar hafi styrkt gallaða endurhæfingu fyrir meinta fyrrum hermenn Boko Haram sem í raun er ólögmætt varðhald barna og fullorðinna.
Grimmdarverk Boko Haram
Í næstum áratug hafa börn í norðausturhluta Nígeríu þurft að þola grimmdarverk og stríðsglæpi Boko Haram, eins og árásir á skóla, víðtæk mannrán, liðssöfnun barnahermanna og nauðungarhjónabönd stúlkna og ungra kvenna. Eitt þekktasta dæmið er þegar hundruðum skólastúlkum var rænt í Chibok árið 2014.
Börn á svæðum Boko Haram hafa þurft að sæta pyndingum, þar á meðal svipuhöggum og barsmíðum, auk þess að vera neydd til að horfa á opinberar aftökur eða grimmilegar refsingar.
„Illa innrætti „eiginmaður“ minn barði mig ítrekað. Daglegar athafnir mínar voru bænastundir, eldamennska ef það var til matur og kennsla í Kóraninum. Það mátti ekki fara neitt eða að heimsækja vini. Þetta var hræðileg lífsreynsla. Ég varð vitni að mismunandi refsingum, allt frá skotárárásum til grjótkasts og hýðinga.“
Vitnisburður 17 ára stúlku sem flúði Boko Haram eftir að henni var rænt og haldið nauðugri í fjögur ár.
Varðhald á vegum hersins
Næstum allir sem flýja svæði Boko Haram, þar á meðal börn, eru „skimuð“ af hernum. Í mörgum tilfellum sæta einstaklingar pyndingum þar til þeir játa að tilheyra Boko Haram og eru settir í varðhald. Yfirleitt eru um að ræða ólögmætt varðhald á börnum. Börnin eru aldrei ákærð eða sótt til saka fyrir glæp og þau fá ekki aðgang að lögfræðingi, að mæta fyrir dómara eða hafa samskipti við fjölskyldu.
Fyrrum fangar sem tekið var viðtal við gáfu sambærilega og nákvæma lýsinga á aðstæðum. Yfirfull svæði, skortur á loftræstingu í óbærilegum hita, sníkjudýr út um allt, þvag og saur á gólfinu vegna skorts á aðgengi að salernisaðstöðu.
Tugir þúsunda fanga hafa verið í haldi við þessar aðstæður sem eru það hræðilegar að það telst til pyndinga og stríðsglæpa. Mörg börn eru enn þá í haldi við þessar aðstæður þrátt fyrir lausn margra þeirra í lok ársins 2019 og í byrjun árs 2020. Amnesty International áætlar að 10 þúsund einstaklingar hið minnsta, þar af mörg börn, hafi látið lífið í varðhaldi frá því að átökin í landinu hófust.
„Aðstæður í Giwa eru hræðilegar og gætu drepið þig. Þar er enginn staður þar sem hægt er að leggjast niður. Hitinn er mikill og öll fötin þín verða blaut eins og þú hefðir verið settur í ána. Enn þá hefur enginn sagt mér af hverju farið var með mig þangað, hvað ég á að hafa gert, hvers vegna ég var í varðhaldi. Ég velti því fyrir mér, af hverju var ég að flýja Boko Haram?“
Vitnisburður fjórtán ára stráks sem Boko Haram rændi þegar hann var yngri en náði að flýja en var þá settur í varðhald af hernum.
Verkefnið Operation Safe Corridor
Amnesty International hefur einnig skráð mannréttindabrot í tengslum við verkefnið, Operation Safe Corridor, sem hefur fengið milljónir dollara í stuðning frá Evrópusambandinu, Bretlandi, Bandaríkjunum og öðrum aðilum. Varðhaldsmiðstöð sem rekin er af hernum fyrir utan Gombe var sett á laggirnar árið 2016 til endurhæfingar og endurmenntunar fyrir meinta hermenn og stuðningsaðila Boko Haram. Frá stofnun þess hafa 270 útskrifast úr endurhæfingunni.
Aðstæður þar eru betri en í öðrum varðhaldsmiðstöðvum á vegum hersins. Fyrrum fangar töluðu á jákvæðan hátt um sálrænan stuðning og menntun sem þeir fengu þar. Hins vegar hafa flestir karlmennirnir og strákarnir sem eru þarna ekki fengið upplýsingar um lagalega ástæðu fyrir varðhaldinu og hafa ekki aðgang að lögfræðingi eða réttarkerfinu. Þeim er lofað að þetta sé aðeins til sex mánaða en í sumum tilfellum hefur það verið framlengt í nítján mánuði. Frelsi þeirra er skert og þeir eru undir stöðugri gæslu vopnaðra varða.
Ákall Amnesty International
Amnesty International kallar eftir því að Nígería bregðist við vandanum þar sem stjórnvöld hafa brugðist skyldu sinni að vernda og mennta heila kynslóð barna frá norðurausturhluta landsins, svæði sem hefur bæði þurft að þola grimmdarverk Boko Haram og mannréttindabrot af hálfu hersins.
Nígeríski herinn verður að leysa öll börn úr haldi sem hafa verið sett í varðhald að geðþótta og stöðva öll brot sem virðast hafa þann tilgang að refsa þúsundum barna sem mörg hafa einnig þurft að þola grimmdarverk Boko Haram.
Lestu einnig
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu