Berst fyrir umhverfisvernd og réttindum bænda
Jani Silva fæddist í hjarta Amazonsvæðisins í Kólumbíu og hefur helgað líf sitt verndun skóga og landsvæða sem eru lífæð alls mannkyns.
Allt frá 16 ára aldri hefur hún staðið með smábændum í Putumayo, svæði í suðurhluta landsins þar sem líffræðilegur fjölbreytileiki er meiri en víðast annars staðar.
Jani er meðstofnandi samtaka sem stofnuð voru árið 2008 og berjast fyrir sjálfbærri þróun á Amazonsvæðinu. Hún berst fyrir verndun umhverfisins og réttindum smábænda er búa á friðlýstu landsvæði í Putumayo.
Vegna vinnu sinnar komst Jani upp á kant við forsvarsmenn olíufyrirtækisins Ecopetrol sem fékk leyfi árið 2006 til að starfa á svæðum sem sköruðust við friðlandið í Putumayo. Árið 2009 var leyfisveitingin flutt yfir til olíufyrirtækisins Amerisur. Frá þeim tíma hafa átt sér stað tveir olíulekar sem mengað hafa vatnsból sem nærsamfélagið reiðir sig á.
Barátta Jani fyrir landsvæðið hefur haft skelfilegar afleiðingar fyrir hana. Henni hefur verið veitt eftirför, ógnað af óþekktum árásarmönnum og hótað lífláti. Kórónuveirufaraldurinn hefur gert ástandið enn verra þar sem aðgerðasinnar, eins og aðrir, eru margir hverjir innilokaðir á heimilum sínum og njóta takmarkaðrar verndar.
Jani lætur engu að síður engan bilbug á sér finna. „Af því að ég ver landsvæði mitt hefur byssu verið miðað á mig og mér hótað lífláti,“ segir Jani. „Engu að síður fer ég hvergi … við getum ekki hlaupið í burtu eða látið stjórnast af ótta.“
Krefstu þess að hún njóti verndar!
Þín undirskrift getur bjargað mannslífi
Sádi-Arabía
Manahel al-Otaibi er líkamsræktarkennari og hugrökk talskona fyrir réttindum kvenna í Sádi-Arabíu. Í nóvember 2022 var hún handtekin eftir að hafa birt mynd af sér á Snapchat í verslunarmiðstöð. Á myndinni klæddist hún ekki abaya, sem er hefðbundinn kufl frá toppi til táar. Manahel var dæmd í 11 ára fangelsi.
Belarús
Maryia Kalesnikava, pólitískur aðgerðasinni, þorði að bjóða kúgunarstjórn Belarús birginn. Henni var rænt 7. september 2020 af yfirvöldum í Belarús. Mariya var flutt að landamærunum en hún kom sér undan brottvísun með því að rífa vegabréf sitt í sundur. Hún var handtekin og síðar dæmd í 11 ára fangelsi á grundvelli falskra ákæra. Fjölskylda Maryiu hefur ekki heyrt í henni í rúmt ár.
Tyrkland
Şebnem Korur Fincancı er réttarlæknir, baráttukona fyrir mannréttindum og háskólakennari sem hefur helgað líf sitt stöðvun pyndinga og verndun mannréttinda. Til að þagga niður í henni hefur hún sætt tilhæfulausum glæparannsóknum af hálfu tyrkneskra yfirvalda. Árið 2023 var hún sakfelld fyrir „að búa til áróður fyrir hryðjuverkjasamtök“ í kjölfar þess að hún kallaði eftir rannsókn á ásökunum um að tyrkneski herinn notaði efnavopn í Írak. Şebnem hefur áfrýjað dómnum en hún á yfir höfði sér tveggja ára fangelsi verði honum ekki hnekkt.
Angóla
Ana da Silva Miguel, þekkt undir nafninu Neth Nahara, er söngkona og áhrifavaldur á samfélagsmiðlum. Í ágúst 2023 gagnrýndi hún forseta landsins, João Lourenço, á TikTok. Næsta dag var Neth handtekin. Í kjölfarið var réttað yfir henni, hún sakfelld og dæmd í sex mánaða fangelsi en dómurinn var síðar lengdur í tvö ár. Yfirvöld í Angóla beita umdeildum lögum sem gera það refsivert að gagnrýna forsetann í þeim tilgangi að þagga niður í gagnrýnisröddum.
Egyptaland
Oqba Hashad er 27 ára nemandi sem hefur verið í gæsluvarðhaldi í Egyptalandi frá í maí 2019 eingöngu vegna mannréttindastarfs bróður hans Amrs. Oqba sætti þvinguðu mannshvarfi (haldið í leyni af yfirvöldum) og pyndingum. Honum hefur einnig verið neitað um gervifót sem hann hefur notað frá því að hann lenti í slysi á barnsaldri. Hann hefur því þurft að reiða sig á aðstoð annarra fanga við daglegar athafnir. Honum er haldið við hræðilegar aðstæður án aðgengis að viðunandi heilbrigðisþjónustu. Egypsk yfirvöld hófu nýtt uppspunnið mál á hendur honum í þeim eina tilgangi að réttlæta áframhaldandi varðhald.
Suður-Kórea
Kyung Seok Park er einarður aðgerðasinni fyrir réttindum fatlaðs fólks í Suður-Kóreu. Með friðsamlegum mótmælum í almenningssamgöngum í höfuðborginni Seúl hefur Kyung Seok Park vakið athygli á hversu óöruggt og erfitt aðgengi er að lestum og neðanjarðarlestum fyrir fatlað fólk sem hindrar getu þess til að ferðast til vinnu og skóla og lifa sjálfstæðu lífi. Kyung Seok Park hefur sætt lögregluofbeldi, opinberri ófrægingarherferð og málsóknum fyrir aðgerðastarf sitt.
Kanada
Wet’suwet’en-þjóðin hefur djúp tengsl við land forfeðra sinna. Landinu stendur nú ógn af framkvæmdum vegna gasleiðslu sem fer þar í gegn. Höfðingjar gáfu ekki leyfi fyrir þessum framkvæmdum. Baráttufólk fyrir landsréttindum hefur verið ákært fyrir að hindra aðgengi að framkvæmdasvæði gasleiðslunnar þrátt fyrir að vera á sínu landsvæði. Baráttufólkið getur átt yfir höfði sér fangelsisvist og verið sett á sakaskrá.
Argentína
Joel Paredes er 29 ára gamall faðir frá Jujuy-héraði í Argentínu. Joel mætti á mótmæli 30. júní 2023 sem beindust gegn breytingum stjórnvalda í héraðinu, meðal annars takmörkunum á réttinum til að koma saman friðsamlega og ráðstöfunum sem geta valdið umhverfisskaða og brotum á landsréttindum frumbyggja. Lögregla skaut gúmmískotum á mótmælendur. Joel varð fyrir skoti sem varð til þess að hann missti sjón á hægra auga og þarf að kljást við lamandi taugaverki. Enginn hefur verið dreginn til ábyrgðar.
Víetnam
Umhverfismálalögfræðingurinn Dang Dinh Bach hefur helgað líf sitt verndun fólksins í Víetnam gegn áhrifum mengunar og loftslagsbreytinga. Bach var handtekinn 24. júní 2021 og færður í fangelsi fyrir meint skattsvik, aðferð sem víetnömsk yfirvöld beita til að þagga niður í umhverfisaðgerðasinnum. Hann var dæmdur í fimm ára fangelsi fyrir glæp sem hann framdi ekki.
Allt starf Amnesty International er fjármagnað og drifið áfram af einstaklingum eins og þér. Hvert framlag — hver aðgerð vegur þungt.
Styrktu & skrifaðu undir áköll með símanum
Einfalt og áhrifaríkt aðgerðanet
Vertu með í netákallinu, þar sem meðlimir fá tilkynningar í tölvupósti um alvarleg mannréttindarbrot sem krefjast tafarlausra viðbragða.
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu
