Berst gegn fátækt og óréttlæti

Í stofufangelsi fyrir mótmæli

Rita Karas­artova nýtur þess að verja tímanum með börnum sínum, stunda jóga og sauma „chapans“, sem eru hefð­bundnir jakkar sem fólk klæðist í Kirg­istan. Í október 2022 umturn­aðist líf Ritu.

Hún var hand­tekin og henni haldið í þröngum klefa mánuðum saman. Henni var neitað um aðgengi að heil­brigð­is­þjón­ustu og fékk ekki að vera í sambandi við fjöl­skyldu sína. Núna er hún í stofufang­elsi og sætir ströngu útgöngu­banni.

Rita er baráttu­kona fyrir mann­rétt­indum og sérfræð­ingur í borg­ara­legum stjórn­ar­háttum. Í rúman áratug helgaði hún líf sitt óháðri, lögfræði­legri ráðgjöf og aðstoðaði fólk sem spillt og óáreið­an­legt rétt­ar­kerfi braut á. Hún er í forsvari frjálsrar stofn­unar sem greinir opin­bera stefnu­mótun og er meðlimur í Samein­aðri lýðræð­is­hreyf­ingu Kirg­istan þar sem hún berst gegn fátækt og órétt­læti.

Rita var hand­tekin ásamt 26 öðrum einstak­lingum fyrir andstöðu við samkomulag um ný landa­mæri sem veitir Úsbekistan stjórn yfir ferskvatns­svæðum. Hópurinn kallaði eftir því að fólk mótmælti samkomu­laginu frið­sam­lega og krafði stjórn­völd um gagnsæi. Rita, ásamt öðrum, óttaðist að Úsbekistan myndi hefta eða hindra aðgengi að vatni sem nú þegar er af skornum skammti á svæðinu. Skert aðgengi hefði alvar­legar afleið­ingar í för með sér.

Rita var ásamt öðrum hand­tekin fyrir að skipu­leggja „fjölda­ó­spektir“ og ákærð fyrir tilraun til að „hrekja stjórn­völd frá völdum með ofbeldi“ sem felur í sér allt að 15 ára fang­els­isdóm.

 Krefstu þess að Rita fái frelsi sitt á ný

Þau þurfa þína hjálp!

Þín undirskrift getur bjargað mannslífi

Pólland

Sótt til saka fyrir að verja réttinn til þungunarrofs

Kvenréttindafrömuðurinn Justyna Wydrzyńska fann sig knúna til að aðstoða konu í ofbeldissambandi við þungunarrof. Slík aðstoð er refsiverð samkvæmt lögum í Póllandi. Justyna var sakfelld fyrir að aðstoða við þungunarrof. Dómurinn setur hættulegt fordæmi.

Bandaríkin

Á dauðadeild í þrjá áratugi þrátt fyrir gallaða málsmeðferð

Rocky Myers, svartur karlmaður með þroskahömlun, hefur setið í þrjá áratugi á dauðadeild í Alabama fyrir morð. Réttargæslan sem honum var úthlutað var ófullnægjandi og Rocky var sakfelldur í kjölfar vitnisburða sem litaðir voru af mótsögnum og meintum þrýstingi lögreglu.

Ástralía

„Við missum allt ef við missum eyjarnar okkar“

Pabai frændi og Paul frændi eru leiðtogar frumbyggjasamfélags í nyrsta hluta Ástralíu, á eyjunum í Torres-sundi. Nú eru heimkynni þeirra í hættu vegna loftslagsbreytinga. Verði ekki gripið til aðgerða strax neyðjast eyjabúar í Torres-sundi að flýja heimaslóðir sínar.

Túnis

Á yfir höfði sér fangelsi fyrir að láta í sér heyra

Á þeim tveimur árum sem liðin eru frá því að forseti landsins, Kais Saied, tók öll völd í Túnis hafa mannréttindi verið fótum troðin, ráðist hefur verið gegn tjáningarfrelsinu og sjálfstæði dómstóla skert. Chaima Issa gagnrýndi aðgerðir forsetans og var sett í varðhald í kjölfarið. Hún á yfir höfði sér áratugalangt fangelsi.

Sameinuðu arabísku furstadæmin

Dæmdur í 10 ára fangelsi fyrir að tjá sig

Ahmed Mansoor vakti reglulega máls á varðhaldi, pyndingum og óréttlátum réttarhöldum yfir einstaklingum sem gagnrýndu stjórnvöld í Sameinuðu arabísku furstadæmunum. Nú er hann einn af gagnrýnendum stjórnvalda sem sitja í fangelsi.

Brasilía

Barátta móður fyrir réttlæti

Pedro Henrique var aðgerðasinni og talsmaður kynþáttaréttlætis og mannréttinda. Pedro var 31 árs þegar hann var skotinn til bana af hettuklæddum mönnum í desember 2018. Lögreglumennirnir sem grunaðir eru um morðið eru enn starfandi og réttarhöld eru ekki enn hafin. Ana Maria, móðir hans, berst fyrir réttlæti.

Suður-Afríka

Hótað fyrir að verja samfélag sitt

Thapelo Mohapi leiðir grasrótarhreyfinguna AbM sem vinnur að efnahagslegum umbótum í lífi fólks í Suður-Afríku og hefur talað gegn spillingu á svæðinu. Frá árinu 2021 hefur hann neyðst til að vera í felum vegna líflátshótana. Árið 2022 voru þrír meðlimir hreyfingarinnar myrtir.

Kirgistan

Í stofufangelsi fyrir mótmæli

Rita Karasartova er baráttukona fyrir mannréttindum í Kirgistan. Hún var mótfallin samkomulagi um landamæri sem veitir Úsbekistan stjórn yfir ferskvatnssvæðum. Núna er hún í stofufangelsi og sætir ströngu útgöngubanni. Hún á yfir höfði sér 15 ára fangelsisvist.

Mjanmar

Kallað eftir skaðabótum frá Facebook

Maung Sawyeddollah var15 ára þegar hann flúði þjóðernishreinsanir á Róhingjum. Hatursorðræða þar sem hvatt var með beinum hætti til ofbeldis gegn Róhingjum fékk víðtæka dreifingu á Facebook. Hann krefur nú samfélagsmiðilinn um skaðabætur.

Esvatíní

Myrtur fyrir að tala máli sannleikans

Thulani Maseko helgaði líf sitt fólkinu í Esvatíní, konungsríki þar sem konungsfjölskyldan er einráð og auðug en 60% íbúa lifa undir fátæktarmörkum. Hann gagnrýndi opinberlega kúgandi lög í landinu og ríkisofbeldi. Hann var skotinn til bana fyrir framan konu sína þann 21. janúar 2023.