Aðstoðaði við þungunarrof
Reynsla Justynu Wydrzyńska af þungunarrofi án stuðnings eða aðgengis að áreiðanlegum upplýsingum veitti henni styrk til að aðstoða aðrar konur við að taka upplýstar ákvarðanir er varða kyn- og frjósemisréttindi þeirra.
Justyna er ein stofnenda pólska baráttuhópsins Abortion Dream Team. Hópurinn berst gegn fordómum gagnvart þungunarrofi og veitir konum ráðgjöf um aðgang að öruggu þungunarrofi í Póllandi þar sem löggjöf um þessi málefni er með þeim ströngustu í Evrópu.
Í febrúar 2020 komst Justyna í samband við Aniu (ekki hennar raunverulega nafn). Ania, sem var í ofbeldissambandi, var þunguð og örvæntingarfull. Hún kvaðst fremur vilja deyja en að halda meðgöngunni áfram. Justyna, sem sjálf var þolandi í ofbeldissambandi, fann sig knúna til að aðstoða. Hún sendi Aniu þungunarrofslyf en maki hinnar síðarnefndu komst yfir sendinguna og hafði samband við lögreglu sem gerði lyfið upptækt.
Í nóvember 2021 ákærði ríkissaksóknari Justynu fyrir að „aðstoða við þungunarrof“. Í mars 2023 var hún fundin sek og dæmd til átta mánaða samfélagsþjónustu. Lögmaður Justynu hefur áfrýjað dómnum. Dómurinn gegn Justynu setur hættulegt fordæmi. Án þess stuðnings og áreiðanlegrar upplýsingagjafar sem hún og aðrir aðgerðasinnar veita eru konur eins og Ania einar og eiga ekki kost á öruggu þungunarrofi. Justyna sýnir hugrekki þrátt fyrir þann fjandskap sem hún mætir og hefur þetta að segja: „Ég var knúin til að hjálpa þegar enginn annar vildi það eða gat. Fyrir mér var það augljóst, viðeigandi og réttmætt að aðstoða Aniu.“
Krefstu þess að ríkissaksóknari grípi til nauðsynlegra aðgerða til að tryggja að óréttlátum dómi yfir Justynu verði snúið við.
Þín undirskrift getur bjargað mannslífi
Sádi-Arabía
Manahel al-Otaibi er líkamsræktarkennari og hugrökk talskona fyrir réttindum kvenna í Sádi-Arabíu. Í nóvember 2022 var hún handtekin eftir að hafa birt mynd af sér á Snapchat í verslunarmiðstöð. Á myndinni klæddist hún ekki abaya, sem er hefðbundinn kufl frá toppi til táar. Manahel var dæmd í 11 ára fangelsi.
Belarús
Maryia Kalesnikava, pólitískur aðgerðasinni, þorði að bjóða kúgunarstjórn Belarús birginn. Henni var rænt 7. september 2020 af yfirvöldum í Belarús. Mariya var flutt að landamærunum en hún kom sér undan brottvísun með því að rífa vegabréf sitt í sundur. Hún var handtekin og síðar dæmd í 11 ára fangelsi á grundvelli falskra ákæra. Fjölskylda Maryiu hefur ekki heyrt í henni í rúmt ár.
Tyrkland
Şebnem Korur Fincancı er réttarlæknir, baráttukona fyrir mannréttindum og háskólakennari sem hefur helgað líf sitt stöðvun pyndinga og verndun mannréttinda. Til að þagga niður í henni hefur hún sætt tilhæfulausum glæparannsóknum af hálfu tyrkneskra yfirvalda. Árið 2023 var hún sakfelld fyrir „að búa til áróður fyrir hryðjuverkjasamtök“ í kjölfar þess að hún kallaði eftir rannsókn á ásökunum um að tyrkneski herinn notaði efnavopn í Írak. Şebnem hefur áfrýjað dómnum en hún á yfir höfði sér tveggja ára fangelsi verði honum ekki hnekkt.
Angóla
Ana da Silva Miguel, þekkt undir nafninu Neth Nahara, er söngkona og áhrifavaldur á samfélagsmiðlum. Í ágúst 2023 gagnrýndi hún forseta landsins, João Lourenço, á TikTok. Næsta dag var Neth handtekin. Í kjölfarið var réttað yfir henni, hún sakfelld og dæmd í sex mánaða fangelsi en dómurinn var síðar lengdur í tvö ár. Yfirvöld í Angóla beita umdeildum lögum sem gera það refsivert að gagnrýna forsetann í þeim tilgangi að þagga niður í gagnrýnisröddum.
Egyptaland
Oqba Hashad er 27 ára nemandi sem hefur verið í gæsluvarðhaldi í Egyptalandi frá í maí 2019 eingöngu vegna mannréttindastarfs bróður hans Amrs. Oqba sætti þvinguðu mannshvarfi (haldið í leyni af yfirvöldum) og pyndingum. Honum hefur einnig verið neitað um gervifót sem hann hefur notað frá því að hann lenti í slysi á barnsaldri. Hann hefur því þurft að reiða sig á aðstoð annarra fanga við daglegar athafnir. Honum er haldið við hræðilegar aðstæður án aðgengis að viðunandi heilbrigðisþjónustu. Egypsk yfirvöld hófu nýtt uppspunnið mál á hendur honum í þeim eina tilgangi að réttlæta áframhaldandi varðhald.
Suður-Kórea
Kyung Seok Park er einarður aðgerðasinni fyrir réttindum fatlaðs fólks í Suður-Kóreu. Með friðsamlegum mótmælum í almenningssamgöngum í höfuðborginni Seúl hefur Kyung Seok Park vakið athygli á hversu óöruggt og erfitt aðgengi er að lestum og neðanjarðarlestum fyrir fatlað fólk sem hindrar getu þess til að ferðast til vinnu og skóla og lifa sjálfstæðu lífi. Kyung Seok Park hefur sætt lögregluofbeldi, opinberri ófrægingarherferð og málsóknum fyrir aðgerðastarf sitt.
Kanada
Wet’suwet’en-þjóðin hefur djúp tengsl við land forfeðra sinna. Landinu stendur nú ógn af framkvæmdum vegna gasleiðslu sem fer þar í gegn. Höfðingjar gáfu ekki leyfi fyrir þessum framkvæmdum. Baráttufólk fyrir landsréttindum hefur verið ákært fyrir að hindra aðgengi að framkvæmdasvæði gasleiðslunnar þrátt fyrir að vera á sínu landsvæði. Baráttufólkið getur átt yfir höfði sér fangelsisvist og verið sett á sakaskrá.
Argentína
Joel Paredes er 29 ára gamall faðir frá Jujuy-héraði í Argentínu. Joel mætti á mótmæli 30. júní 2023 sem beindust gegn breytingum stjórnvalda í héraðinu, meðal annars takmörkunum á réttinum til að koma saman friðsamlega og ráðstöfunum sem geta valdið umhverfisskaða og brotum á landsréttindum frumbyggja. Lögregla skaut gúmmískotum á mótmælendur. Joel varð fyrir skoti sem varð til þess að hann missti sjón á hægra auga og þarf að kljást við lamandi taugaverki. Enginn hefur verið dreginn til ábyrgðar.
Víetnam
Umhverfismálalögfræðingurinn Dang Dinh Bach hefur helgað líf sitt verndun fólksins í Víetnam gegn áhrifum mengunar og loftslagsbreytinga. Bach var handtekinn 24. júní 2021 og færður í fangelsi fyrir meint skattsvik, aðferð sem víetnömsk yfirvöld beita til að þagga niður í umhverfisaðgerðasinnum. Hann var dæmdur í fimm ára fangelsi fyrir glæp sem hann framdi ekki.
Allt starf Amnesty International er fjármagnað og drifið áfram af einstaklingum eins og þér. Hvert framlag — hver aðgerð vegur þungt.
Styrktu & skrifaðu undir áköll með símanum
Einfalt og áhrifaríkt aðgerðanet
Vertu með í netákallinu, þar sem meðlimir fá tilkynningar í tölvupósti um alvarleg mannréttindarbrot sem krefjast tafarlausra viðbragða.
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu
