Ísland

Bregðist við stigvaxandi mannréttindakrísu í Afganistan og standið við gefin loforð

Frá yfir­töku í Afgan­istan þann 15. ágúst hafa talibanar lofað umbótum frá fyrri stjórn­artíð sinni og sagst ætla að vernda kven­rétt­indi og tján­ing­ar­frelsið. Annað hefur hins vegar bersýni­lega komið í ljós og eru loforðin því innantóm. Íslands­deild Amnesty Internati­onal kallar eftir að íslensk stjórn­völd veki athygli á ástandinu í Afgan­istan hvar sem tæki­færi gefst, beiti sér fyrir að komið verði á fót sjálf­stæðri rann­sókn­ar­sendi­nefnd (e. Fact Finding Mission) og standi við gefin loforð um móttöku afgansks flótta­fólks á Íslandi.

Nýleg rann­sókn­ar­skýrsla Amnesty Internati­onal, Alþjóða­mann­rétt­inda­sam­tak­anna (Internati­onal Federation for Human Rights) og Alþjóða­stofnun gegn pynd­ingum (World Organ­isation against Torture) varpar ljósi á nauðsyn öflugra alþjóð­legra aðgerða til að koma í veg fyrir mann­rétt­inda­brot talibana.

Skýrslan inni­heldur skráð tilvik um mann­rétt­inda­brot talibana víðs vegar um landið frá yfir­töku þeirra, þ.á.m. mann­dráp, pynd­ingar, barsmíðar og hótanir um hefndarað­gerðir gegn fjöl­miðla­fólki, fyrrum opin­beru starfs­fólki, mann­rétt­inda­fröm­uðum sem og kynbundnar árásir á baráttu­konur, dómara og saksóknara. Fjöl­miðla­fólk verður fyrir miklum þrýst­ingi og á erfitt með að sinna starfi sínu þar sem það sætir geðþótta­hand­tökum, gæslu­varð­haldi, illri meðferð og endur­teknum húsleitum.

Mann­rétt­inda­fröm­uðir eru í felum og óttast um líf sitt og fjöl­skyldna sinna. Þeir horfa niður­brotnir uppá fram­far­irnar sem þeir hafa barist fyrir undan­farin 20 ár brotnar á bak aftur og sumir þeirra hafa þegar orðið fyrir hefndarað­gerðum. Talibanar hafa brotið mótmæli á bak aftur með svo grimmum hætti að mótmæl­endur hafa hlotið skaða af og jafnvel látið lífið.

Þörf er á víðtækum, alþjóð­legum og öflugum aðgerðum til að berjast gegn grófum og kerf­is­bundnum mann­rétt­inda­brotum sem eiga sér nú stað í auknum mæli í Afgan­istan eftir yfir­töku talibana. Íslensk stjórn­völd brugðust kröft­ug­lega við í orði en betur má ef duga skal.

Skrifaðu undir ákall um að íslensk stjórn­völd standi við gefin loforð um móttöku flótta­fólks frá Afgan­istan og beiti sér fyrir öflugum alþjóð­legum aðgerðum án frekari tafa.

Frétt um mann­rétt­inda­brot í Afgan­istan

Mynd frá Getty Images

Þau þurfa þína hjálp!

Þín undirskrift getur bjargað mannslífi

Íran

Yfirvofandi aftökur

Behrouz Ehsani, 69 ára, og Mehdi Hassani, 48 ára, eiga á hættu að verða teknir af lífi eftir afar ósanngjörn réttarhöld sem stóðu yfir í aðeins fimm mínútur og var litið fram hjá ásökunum þeirra um pyndingar og aðra illa meðferð til að þvinga fram „játningu“. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að írönsk yfirvöld ógildi dauðadóma yfir Behrouz Ehsani og Mehdi Hassani og leysi þá úr haldi án tafar.

El Salvador

Þöggun radda mannréttindafrömuða og samfélagsleiðtoga

Fidel Zavala, talsmaður mannréttindasamtakanna UNIDEHC og yfir tuttugu samfélagsleiðtogar hafa verið handteknir af yfirvöldum í El Salvador. Geðþóttavarðhald Zavala vekur þungar áhyggjur, þar sem hann hefur bæði borið vitni um og opinberað pyndingar í varðhaldsstöðvum.

Fílabeinsströndin

Upplýsingafulltrúi stéttarfélags fær tveggja ára fangelsisdóm

Hettuklæddir menn handtóku Ghislain Duggary Assy, upplýsingafulltrúa stéttarfélags kennara, í kjölfar þess að bandalag stéttarfélaga kennara blés til verkfalls á Fílabeinsströndinni. Ghislain fékk tveggja ára fangelsisdóm. Skrifaðu undir ákall um að Ghislain Duggary Assy verði leystur úr haldi, tafarlaust og án skilyrða.

Rússland

Stríðsglæpum gegn Úkraínubúum í haldi verður að linna

Í Rússlandi eru þúsundir úkraínskra hermanna og óbreyttra borgara í haldi. Fjölskyldur stríðsfanganna fá engar upplýsingar og ná ekki sambandi við fjölskyldumeðlimi sem eru í haldi. Þær leita örvæntingafull upplýsinga um ástvini sína og fjölskyldumeðlimi. Margir fangar njóta ekki grundvallarréttinda svo sem að eiga í samskiptum við ástvini og fjölskyldur og verða fyrir ómannúðlegri meðferð eins og pyndingum, kynferðisofbeldi og er synjað um heilbrigðisþjónustu á sama tíma og heilsu þeirra hrakar. Þessi meðferð fanga telst til stríðsglæpa og glæpa gegn mannúð. Skrifaðu undir ákall um að rússnesk yfirvöld bindi enda á þessa stríðsglæpi og glæpi gegn mannúð.

Haítí

Vernd fyrir börn gegn glæpagengjum á Haítí

Síaukið ofbeldi glæpagengja á Haítí bitnar verst á haítískum börnum. Þau eru svipt öruggu rými til að leika sér og læra og eru neydd til að alast upp í umhverfi þar sem ótti og óvissa ráða ríkjum. Vegna áskorana hjá haítískum yfirvöldum og aðgerðaleysis alþjóðasamfélagsins hefur neyðin aukist og skapað vítahring ofbeldis og vanrækslu. Skrifaðu undir ákall til haítískra yfirvalda og krefstu verndar fyrir börn á Haítí.

Bandaríkin

Ólöglegar handtökur og fjöldabrottvísanir

Frá því að Donald Trump tók við sem forseti Bandaríkjanna þann 20. janúar, hefur hann hrint í framkvæmd ómannúðlegri stefnu gegn innflytjendum og fólki í leit að öryggi sem flúið hefur neyð. Yfirvöld í Bandaríkjunum, undir stjórn Trump, hafa beitt grimmilegum aðferðum til að vekja ótta, aðskilja og handsama fjölskyldur ásamt því að herja á aðgerðasinna.  

Ekvador

Binda þarf enda á notkun gasbruna í Amazon-skóginum

Stjórnvöld í Ekvador hafa ekki framfylgt dómsúrskurði sem féll í vil níu baráttustúlkna og ungra kvenna um að binda enda á notkun gasbruna í Amazon-skóginum. Gasbrunar brjóta á réttindum íbúa nærliggjandi svæða vegna mengunar sem þeir valda. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að forseti Ekvador hrindi af stað áætlun um að stöðva notkun gasbruna (sérstaklega þeirra sem staðsettir eru 5 km frá byggð) í samræmi við dómsúrskurð, verndi mannréttindi íbúa sem búa í grennd við gasbruna, stuðli að réttlátum orkuskiptum þar sem dregið verður smám saman úr notkun jarðefnaeldsneytis.

Alþjóðlegt

TikTok þarf að gæta öryggis barna og ungs fólks

Ungir notendur lýsa TikTok sem skaðlegum og ávanabindandi miðli þar sem þeir eiga á hættu að verða háð miðlinum út af tillögum sem sérstaklega eru sniðnar að þeim. Börn og ungt fólk sem horfa á myndefni sem tengist geðheilsu á TikTok eru líklegri til að fá tillögur um að horfa á sífellt fleiri myndbönd sem fjalla um, fegra og jafnvel hvetja til þunglyndislegra hugsana, sjálfskaða og sjálfsvígs. Skrifaðu undir og krefstu þess að að TikTok banni á heimsvísu sérsniðnar auglýsingar sem beint er að ungum notendum, og sjái til þess að það sé val að hafa sérsníðaðar tillögur að myndefni á efnisveitunni í stað þess að það sé sjálfgefið.