Gambía
Fiskur er ein helsta náttúruauðlind Gambíu og sjávarútvegur spilar mikilvægt hlutverk í efnahag landsins. Samfélög í landinu reiða sig einnig mikið á fisk sem lifir við yfirborð sjávar sem próteingjafa og í atvinnuskyni. Á síðustu árum hafa erlendir stórir togararar og fiskimjöls- og fiskolíuverksmiðjur gengið nærri þessari mikilvægu náttúruauðlind. Ofveiðar hafa leitt til fæðuóöryggis í landinu.
Samkvæmt Matvæla- og landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna hefur fæðuóöryggi meðal íbúa landsins aukist, úr 5% í 8%, á fimm árum á tímabilinu 2015-2020.
Veiðar stórra fiskiskipa, bæði ólöglegra og löglegra, ásamt starfsemi fiskimjölverksmiðja hafa leitt til minnkandi fiskistofna. Bongafiskur og sardínellur eru einn mikilvægasti próteingjafi úr dýraríkinu fyrir íbúa landsins vegna viðráðanlegs verðs en þessar fisktegundir eru nú mikið notaðar í fiskimjöl. Mjölið er síðan sent til annarra heimsálfa til að nota í dýraeldi eða fiskeldi. Þessi iðnaður þarfnast mikils magns af fiski þar sem það tekur 4,5 kg af fiski til að búa til 1 kg af fiskimjöli.
Fiskiðnaðurinn veldur að auki umhverfislegum skaða. Í Sanyang, hafa íbúar kvartað undan umhverfisáhrifum frá Nessim-fiskimjölsverksmiðjunni sem byrjaði vinnslu árið 2018. Konur sem vinna í görðum við verksmiðjuna hafa sagt framleiðni þeirra hafa farið minnkandi síðan verksmiðjan opnaði vegna aukinna skaðvalda sem leggjast á grænmetið.
Eigendur veitingastaða segjast missa viðskiptavini vegna skæðrar lyktar sem kemur frá verksmiðjunni þegar vinnsla er í gangi. Auk þess hafa fjölmiðlar greint frá því að allt hafi verið morandi af dauðum fiski á Sanyang-ströndinni í þrjú skipti á árunum 2019-2021. Sjómenn sem starfa fyrir Nessim-verksmiðjuna kasta dauðum fiski aftur út í sjóinn þegar verksmiðjan vill ekki nýta hann.
Grípa þarf til aðgerða til að stöðva þennan ágang. Umhverfið og samfélög mega ekki þjást lengur.
Gambísk stjórnvöld verða að bregðast við og vernda mannréttindi. Sjávarútvegurinn í Gambíu, erlendir togarar og fiskimjöls- og fiskolíuverksmiðjur þurfa að láta til sín taka til að vernda samfélög í Gambíu, þar á meðal í Sanayang.
Skrifaðu undir og þrýstu á stjórnvöld í Gambíu að hafa eftirlit með ólöglegum og óheftum fiskveiðum og setja lög sem tryggja að fyrirtæki gæti þess að virða mannréttindi í starfsemi sinni.
Þín undirskrift getur bjargað mannslífi
Ísrael
Ísrael fremur hópmorð á Palestínubúum á Gaza. Við krefjumst þess að íslensk stjórnvöld geri allt sem í þeirra valdi stendur til að stöðva hópmorðið (e. genocide). Í nýrri skýrslu Amnesty International, „You Feel Like You Are Subhuman”: Israel’s Genocide Against Palestinians in Gaza, er sýnt fram á að um hópmorð er að ræða á Palestínubúum á Gaza.
Aserbaísjan
Aðförin að borgaralegu rými í Aserbaísjan í aðdraganda COP29 hefur í för með sér að réttlæti í loftslagsmálum nái ekki fram að ganga. Skrifaðu undir og sýndu samstöðu með aðgerðasinnum og fjölmiðlafólki sem hafa hlotið refsingu fyrir að draga stjórnvöld sín til ábyrgðar.
Alþjóðlegt
Yfirvöld og fyrirtæki eru óðum að þróa vopn með aukinni sjálfstýringu þar sem ný tækni og gervigreind eru notuð. Slík “drápsvélmenni” gætu verið notuð í átökum, við löggæslu eða landamæravörslu. Ákvarðanir sem snúast um líf og dauða ættu ekki að vera teknar af vélmennum. Hvetjum þjóðarleiðtoga heims til samningaviðræðna um ný alþjóðalög sem varða sjálfstýringu vopna.
Ekvador
Stjórnvöld í Ekvador hafa ekki framfylgt dómsúrskurði sem féll í vil níu baráttustúlkna og ungra kvenna um að binda enda á notkun gasbruna í Amazon-skóginum. Gasbrunar brjóta á réttindum íbúa nærliggjandi svæða vegna mengunar sem þeir valda. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að forseti Ekvador hrindi af stað áætlun um að stöðva notkun gasbruna (sérstaklega þeirra sem staðsettir eru 5 km frá byggð) í samræmi við dómsúrskurð, verndi mannréttindi íbúa sem búa í grennd við gasbruna, stuðli að réttlátum orkuskiptum þar sem dregið verður smám saman úr notkun jarðefnaeldsneytis.
Sambía
Suwilanji Situmbeko læknir var sóttur til saka fyrir samkynhneigð og dæmdur í 15 ára fangelsi ásamt erfiðisvinnu. Skrifaðu undir ákall um að Þordís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra þrýsti á sambísk stjórnvöld um að ógilda dóminn yfir Suwilanji Situmbeko og láta hann lausan tafarlaust og án skilyrða.
Sádi-Arabía
Yfirvöld í Sádi-Arabíu leggja allt kapp á að þagga niður í gagnrýnisröddum í landinu. Samfélagsmiðlafærsla þar sem kallað er eftir umbótum í mannréttindamálum eða yfirvöld gagnrýnd getur ein og sér leitt til ferðabanns, fangelsisvistar svo áratugum skiptir eða jafnvel dauðadóms.
Alþjóðlegt
Ungir notendur lýsa TikTok sem skaðlegum og ávanabindandi miðli þar sem þeir eiga á hættu að verða háð miðlinum út af tillögum sem sérstaklega eru sniðnar að þeim. Börn og ungt fólk sem horfa á myndefni sem tengist geðheilsu á TikTok eru líklegri til að fá tillögur um að horfa á sífellt fleiri myndbönd sem fjalla um, fegra og jafnvel hvetja til þunglyndislegra hugsana, sjálfskaða og sjálfsvígs. Skrifaðu undir og krefstu þess að að TikTok banni á heimsvísu sérsniðnar auglýsingar sem beint er að ungum notendum, og sjái til þess að það sé val að hafa sérsníðaðar tillögur að myndefni á efnisveitunni í stað þess að það sé sjálfgefið.
Allt starf Amnesty International er fjármagnað og drifið áfram af einstaklingum eins og þér. Hvert framlag — hver aðgerð vegur þungt.
Styrktu & skrifaðu undir áköll með símanum
Einfalt og áhrifaríkt aðgerðanet
Vertu með í netákallinu, þar sem meðlimir fá tilkynningar í tölvupósti um alvarleg mannréttindarbrot sem krefjast tafarlausra viðbragða.
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu
