Áætlað er að 1,7% einstak­linga á heimsvísu fæðist með ódæmi­gerð líffræðileg kynein­kenni. Breyti­leikinn er því jafn algengur og að vera með rautt hár. Þetta þýðir einfald­lega að líffræðileg og erfða­fræðileg einkenni þessara einstak­linga falla ekki alger­lega undir skil­grein­ingu á dæmi­gerðum kynein­kennum kvenna eða karla. Sumir þessara einstak­linga fæðast með kynein­kenni sem teljast ekki algjör­lega karl- eða kven­kyns, eru sambland af karl- og kven­kyns einkennum, eða eru hvorki karl- né kven­kyns. Margt fólk með ódæmi­gerð líffræðileg kynein­kenni kýs að kalla sig intersex, aðrir vilja hins vegar ekki nota það hugtak.

Þrátt fyrir að Ísland sé rómað fyrir kynja­jafn­rétti, en samkvæmt Alþjóða­efn­hags­ráðinu mælist jöfn­uður milli kynj­anna hvergi meiri en hérlendis og trónir Ísland í efsta sæti níunda árið í röð, þá eru kynbundnar stað­alí­myndir og kynbundin mismunun enn við lýði. Afleið­ingin er m.a. sú að einstak­lingar með ódæmi­gerð kynein­kenni, sem ekki falla að stöðl­uðum hugmyndum um líffræðileg einkenni karl- eða kven­kyns líkama, sæta oft mismunun og tilraunum til að laga líkama þeirra að stöðl­uðum hugmyndum um kynin með skurð­að­gerðum og/eða horm­óna­með­ferðum.

Í niður­stöðum rann­sóknar Amnesty Internati­onal kemur fram að þegar einstak­lingar með ódæmi­gerð líffræðileg kynein­kenni og fjöl­skyldur þeirra leita eftir þjón­ustu í íslenska heil­brigðis­kerfinu þá dregur skortur á skýru mann­rétt­inda­miðuðu verklagi og þverfag­legri nálgun, ásamt ónógum félags­legum stuðn­ingi, úr mögu­leikum þeirra til að njóta líkam­legrar og andlegrar heilsu að hæsta marki sem unnt er.

Þrátt fyrir útskúfun og viðnám þeirra sem neita að viður­kenna tilvist einstak­linga sem falla ekki undir kynjat­ví­hyggjuna eru intersex aðgerða­sinnar tilbúnir að berjast, ekki aðeins fyrir sig sjálfa heldur fyrir komandi kynslóðir. „Ég vil ekki að fólk þurfi að fara í felur eða skammast sín,“ segir Kitty, stofn­andi og formaður samtak­anna Intersex Ísland. „Ég vil sjá skilning og viður­kenn­ingu á fjöl­breyti­leik­anum, að hann sé af hinu góða.“

Saman getum við látið þetta verða að veru­leika!

Frum­varp til laga verður lagt fyrir Alþingi á næst­unni en lögfesting þess kann að afnema úreltar kröfur um laga­lega kynskrán­ingu og tryggja kynrænt sjálfræði fyrir trans fólk. Núver­andi frum­varp felur hins vegar ekki í sér ákvæði til verndar intersex börnum gegn skað­legum og ónauð­syn­legum líkam­legum inngripum þrátt fyrir fyrir­heit stjórn­valda í stjórn­arsátt­mála, þar sem segir: „ríkis­stjórnin vill koma Íslandi í fremstu röð í málefnum hinsegin fólks með metn­að­ar­fullri löggjöf um kynrænt sjálfræði í samræmi við nýút­komin tilmæli Evrópu­ráðsins vegna mann­rétt­inda intersex-fólks. Í þeim lögum yrði kveðið á um að einstak­lingar megi sjálfir ákveða kyn sitt, kynvitund þeirra njóti viður­kenn­ingar, einstak­lingar njóti líkam­legrar frið­helgi og jafn­réttis fyrir lögum óháð kynhneigð, kynvitund, kynein­kennum og kyntján­ingu.“