Afganistan

Aðgerðasinni í þágu menntunar handtekinn að geðþótta

Matiullah Wesa er aðgerðasinni í þágu mennt­unar og mann­rétt­inda. Hann stofnaði og var í forsvari samtak­anna PenPath, sem er hópur 3000 sjálf­boða­liða sem berjast fyrir rétt­inum til mennt­unar á afskekktum svæðum og héruðum í Afghan­istan. Sjálf­boða­lið­a­starfi Penpath er ætlað að ýta undir mikil­vægi mennt­unar, sérstak­lega í þágu stúlkna og stuðla að þekk­ingu á mann­rétt­indum. Matiullah Wesa var hand­tekinn að geðþótta af leyni­þjón­ustu talibana, að kvöldi dags þann 27. mars 2023, þegar hann var á heim­leið eftir bæna­stund í mosku. Næsta dag réðst leyni­þjón­ustan inn á heimili hans og gerði tölvu og síma hans upptæk.

Tals­maður talibana stað­festi hand­tökuna tveimur dögum síðar og ásakaði Matiullah um ólög­legt athæfi. Fjöl­skylda hans hefur ekki fengið að heim­sækja hann og engar leiðir tiltækar til að véfengja lögmæti varð­haldsins.

Talibanar brugðist neikvætt við beiðnum mikils­met­inna öldunga, sem ferðast hafa úr fjar­lægum héruðum til að ræða við talibana, um að leysa Matiullah Wesa úr haldi.

Óttast er um öryggi meðlima og sjálf­boða­liða PenPath sem hafa barist fyrir menntun stúlkna á opin­berum vett­vangi, tekið þátt í frið­sam­legum mótmælum og talað fyrir málstaðnum. Fjöldi þeirra er í felum,hefur eytt samfé­lags­miðla­reikn­ingum sínum af ótta við hand­töku verði Matiullah ekki leystur úr haldi.

Áður en Matiullah Wesa var hand­tekinn hafði leyni­þjón­usta talibana hand­tekið fjöl­miðla­fólk, baráttu­konur og háskóla­fólk að geðþótta sem mótmælti og gagn­rýndi opin­ber­lega harð­neskju­legt reglu­verk talibana.

Skrifaðu undir og krefstu þess að Abdul Haq Wasiq, fram­kvæmda­stjóri leyni­þjón­ustu talibana, leysi Matiulla Wesa tafar­laust úr haldi.

Krefstu þess að auki að sátt­máli gegn mismunun til náms sé virtur með því að leyfa stúlkum á öllum aldri að sækja skóla og stunda nám til jafns við stráka og að öll mann­rétt­indi séu virt.

Þau þurfa þína hjálp!

Þín undirskrift getur bjargað mannslífi

Íran

Yfirvofandi aftökur

Behrouz Ehsani, 69 ára, og Mehdi Hassani, 48 ára, eiga á hættu að verða teknir af lífi eftir afar ósanngjörn réttarhöld sem stóðu yfir í aðeins fimm mínútur og var litið fram hjá ásökunum þeirra um pyndingar og aðra illa meðferð til að þvinga fram „játningu“. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að írönsk yfirvöld ógildi dauðadóma yfir Behrouz Ehsani og Mehdi Hassani og leysi þá úr haldi án tafar.

El Salvador

Þöggun radda mannréttindafrömuða og samfélagsleiðtoga

Fidel Zavala, talsmaður mannréttindasamtakanna UNIDEHC og yfir tuttugu samfélagsleiðtogar hafa verið handteknir af yfirvöldum í El Salvador. Geðþóttavarðhald Zavala vekur þungar áhyggjur, þar sem hann hefur bæði borið vitni um og opinberað pyndingar í varðhaldsstöðvum.

Fílabeinsströndin

Upplýsingafulltrúi stéttarfélags fær tveggja ára fangelsisdóm

Hettuklæddir menn handtóku Ghislain Duggary Assy, upplýsingafulltrúa stéttarfélags kennara, í kjölfar þess að bandalag stéttarfélaga kennara blés til verkfalls á Fílabeinsströndinni. Ghislain fékk tveggja ára fangelsisdóm. Skrifaðu undir ákall um að Ghislain Duggary Assy verði leystur úr haldi, tafarlaust og án skilyrða.

Rússland

Stríðsglæpum gegn Úkraínubúum í haldi verður að linna

Í Rússlandi eru þúsundir úkraínskra hermanna og óbreyttra borgara í haldi. Fjölskyldur stríðsfanganna fá engar upplýsingar og ná ekki sambandi við fjölskyldumeðlimi sem eru í haldi. Þær leita örvæntingafull upplýsinga um ástvini sína og fjölskyldumeðlimi. Margir fangar njóta ekki grundvallarréttinda svo sem að eiga í samskiptum við ástvini og fjölskyldur og verða fyrir ómannúðlegri meðferð eins og pyndingum, kynferðisofbeldi og er synjað um heilbrigðisþjónustu á sama tíma og heilsu þeirra hrakar. Þessi meðferð fanga telst til stríðsglæpa og glæpa gegn mannúð. Skrifaðu undir ákall um að rússnesk yfirvöld bindi enda á þessa stríðsglæpi og glæpi gegn mannúð.

Haítí

Vernd fyrir börn gegn glæpagengjum á Haítí

Síaukið ofbeldi glæpagengja á Haítí bitnar verst á haítískum börnum. Þau eru svipt öruggu rými til að leika sér og læra og eru neydd til að alast upp í umhverfi þar sem ótti og óvissa ráða ríkjum. Vegna áskorana hjá haítískum yfirvöldum og aðgerðaleysis alþjóðasamfélagsins hefur neyðin aukist og skapað vítahring ofbeldis og vanrækslu. Skrifaðu undir ákall til haítískra yfirvalda og krefstu verndar fyrir börn á Haítí.

Bandaríkin

Ólöglegar handtökur og fjöldabrottvísanir

Frá því að Donald Trump tók við sem forseti Bandaríkjanna þann 20. janúar, hefur hann hrint í framkvæmd ómannúðlegri stefnu gegn innflytjendum og fólki í leit að öryggi sem flúið hefur neyð. Yfirvöld í Bandaríkjunum, undir stjórn Trump, hafa beitt grimmilegum aðferðum til að vekja ótta, aðskilja og handsama fjölskyldur ásamt því að herja á aðgerðasinna.  

Ekvador

Binda þarf enda á notkun gasbruna í Amazon-skóginum

Stjórnvöld í Ekvador hafa ekki framfylgt dómsúrskurði sem féll í vil níu baráttustúlkna og ungra kvenna um að binda enda á notkun gasbruna í Amazon-skóginum. Gasbrunar brjóta á réttindum íbúa nærliggjandi svæða vegna mengunar sem þeir valda. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að forseti Ekvador hrindi af stað áætlun um að stöðva notkun gasbruna (sérstaklega þeirra sem staðsettir eru 5 km frá byggð) í samræmi við dómsúrskurð, verndi mannréttindi íbúa sem búa í grennd við gasbruna, stuðli að réttlátum orkuskiptum þar sem dregið verður smám saman úr notkun jarðefnaeldsneytis.

Alþjóðlegt

TikTok þarf að gæta öryggis barna og ungs fólks

Ungir notendur lýsa TikTok sem skaðlegum og ávanabindandi miðli þar sem þeir eiga á hættu að verða háð miðlinum út af tillögum sem sérstaklega eru sniðnar að þeim. Börn og ungt fólk sem horfa á myndefni sem tengist geðheilsu á TikTok eru líklegri til að fá tillögur um að horfa á sífellt fleiri myndbönd sem fjalla um, fegra og jafnvel hvetja til þunglyndislegra hugsana, sjálfskaða og sjálfsvígs. Skrifaðu undir og krefstu þess að að TikTok banni á heimsvísu sérsniðnar auglýsingar sem beint er að ungum notendum, og sjái til þess að það sé val að hafa sérsníðaðar tillögur að myndefni á efnisveitunni í stað þess að það sé sjálfgefið.