Síerra Leóne
Í ágúst árið 2022 sköpuðust óeirðir í nokkrum borgum Síerra Leóne, þar á meðal í höfuðborginni Freetown. Uppþotin orsökuðust af ýmsum þáttum, þeirra á meðal óánægju með stefnu stjórnvalda og efnahagskreppu.
Þrátt fyrir ríkulegar náttúruauðlindir er Síerra Leóne eitt af fátækustu löndum heims. Samkvæmt lífskjaravísitölu Sameinuðu þjóðanna er landið í 181. sæti af 191 landi. Síerra Leóne telst einnig til landa sem minnst hafa fjárfest í félagsvernd eða aðeins 0,7% af veginni landsframleiðslu, að kostnaði við heilbrigðisþjónustu undanskildum.
Ákvörðun stjórnvalda um að hækka bensínverð um 20% var kornið sem fyllti mælinn og hratt af stað öldu mótmæla þann 10. ágúst á síðasta ári. Yfirvöld brugðust við mótmælunum með því að setja á útgöngubann sem fylgt var eftir með hervæðingu á götum úti. Fjöldi staðhæfinga hafa borist um ofbeldisfullar aðgerðir gegn mótmælendum.
Í nokkrum borgum leiddu mótmælin til ofbeldis og skemmdarverka, þar sem búðir voru rændar og kveikt var í húsum. Stjórnleysi greip um sig og fréttir bárust af lögregluþjónum sem látið höfðu lífið og óhóflegri beitingu ofbeldis. Alls létust sex lögregluþjónar og 20 mótmælendur og sjónarvottar í borgunum Freetown, Makeni og Kamakwie.
Í tengslum við mótmælaölduna 10. ágúst voru 515 einstaklingar fangelsaðir, þar af 200 fyrir brot á útgöngubanni. Sumir voru handteknir seinna vegna tilkomu sönnunargagna gegn þeim. Ákærur gegn mótmælendum voru af ólíkum toga og gátu verið vegna skemmdarverka, íkveikja, ólögmætrar fjöldasamkoma, uppþota og hvatningar til manndráps. Einnig var fólk handtekið vegna morða á lögregluþjónunum fljótlega eftir mótmælin. Hinsvegar hefur engin rannsókn hafist vegna mótmælenda sem voru drepnir.
Daginn eftir jarðarför lögregluþjónanna komu yfirvöld á sérstakri rannsóknarnefnd. Niðurstaða nefndarinnar birtist svo 24. apríl 2023, um að ekki væri fullvíst að ásakanir um ólögmæt manndráp væru sannar. Engar handtökur hafa verið gerðar vegna mótmælenda sem dóu þann 10. ágúst og rannsókn atburðanna hefur verið hætt.
Skrifaðu undir ákall um að yfirvöld í Síerra Leóne og sérstök rannsóknarnefnd stofnuð af yfirvöldunum þann 24. ágúst 2022, framkvæmi með hraði óháða, hlutlausa og vandaða rannsókn, ekki aðeins vegna lögregluþjóna sem létu lífið heldur einnig vegna meintrar óhóflegrar valdbeitingar lögreglu á mótmælunum og í kjölfar þeirra, sem leiddi til meiðsla og dauðsfalla. Einnig þarf að tryggja að þeir sem bera ábyrgð á ólögmætum manndrápum, pyndingum og annarri illri meðferð verði látnir sæta ábyrgð.
Þín undirskrift getur bjargað mannslífi
Íran
Behrouz Ehsani, 69 ára, og Mehdi Hassani, 48 ára, eiga á hættu að verða teknir af lífi eftir afar ósanngjörn réttarhöld sem stóðu yfir í aðeins fimm mínútur og var litið fram hjá ásökunum þeirra um pyndingar og aðra illa meðferð til að þvinga fram „játningu“. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að írönsk yfirvöld ógildi dauðadóma yfir Behrouz Ehsani og Mehdi Hassani og leysi þá úr haldi án tafar.
El Salvador
Fidel Zavala, talsmaður mannréttindasamtakanna UNIDEHC og yfir tuttugu samfélagsleiðtogar hafa verið handteknir af yfirvöldum í El Salvador. Geðþóttavarðhald Zavala vekur þungar áhyggjur, þar sem hann hefur bæði borið vitni um og opinberað pyndingar í varðhaldsstöðvum.
Fílabeinsströndin
Hettuklæddir menn handtóku Ghislain Duggary Assy, upplýsingafulltrúa stéttarfélags kennara, í kjölfar þess að bandalag stéttarfélaga kennara blés til verkfalls á Fílabeinsströndinni. Ghislain fékk tveggja ára fangelsisdóm. Skrifaðu undir ákall um að Ghislain Duggary Assy verði leystur úr haldi, tafarlaust og án skilyrða.
Rússland
Í Rússlandi eru þúsundir úkraínskra hermanna og óbreyttra borgara í haldi. Fjölskyldur stríðsfanganna fá engar upplýsingar og ná ekki sambandi við fjölskyldumeðlimi sem eru í haldi. Þær leita örvæntingafull upplýsinga um ástvini sína og fjölskyldumeðlimi. Margir fangar njóta ekki grundvallarréttinda svo sem að eiga í samskiptum við ástvini og fjölskyldur og verða fyrir ómannúðlegri meðferð eins og pyndingum, kynferðisofbeldi og er synjað um heilbrigðisþjónustu á sama tíma og heilsu þeirra hrakar. Þessi meðferð fanga telst til stríðsglæpa og glæpa gegn mannúð. Skrifaðu undir ákall um að rússnesk yfirvöld bindi enda á þessa stríðsglæpi og glæpi gegn mannúð.
Haítí
Síaukið ofbeldi glæpagengja á Haítí bitnar verst á haítískum börnum. Þau eru svipt öruggu rými til að leika sér og læra og eru neydd til að alast upp í umhverfi þar sem ótti og óvissa ráða ríkjum. Vegna áskorana hjá haítískum yfirvöldum og aðgerðaleysis alþjóðasamfélagsins hefur neyðin aukist og skapað vítahring ofbeldis og vanrækslu. Skrifaðu undir ákall til haítískra yfirvalda og krefstu verndar fyrir börn á Haítí.
Bandaríkin
Frá því að Donald Trump tók við sem forseti Bandaríkjanna þann 20. janúar, hefur hann hrint í framkvæmd ómannúðlegri stefnu gegn innflytjendum og fólki í leit að öryggi sem flúið hefur neyð. Yfirvöld í Bandaríkjunum, undir stjórn Trump, hafa beitt grimmilegum aðferðum til að vekja ótta, aðskilja og handsama fjölskyldur ásamt því að herja á aðgerðasinna.
Ekvador
Stjórnvöld í Ekvador hafa ekki framfylgt dómsúrskurði sem féll í vil níu baráttustúlkna og ungra kvenna um að binda enda á notkun gasbruna í Amazon-skóginum. Gasbrunar brjóta á réttindum íbúa nærliggjandi svæða vegna mengunar sem þeir valda. Skrifaðu undir ákall og krefstu þess að forseti Ekvador hrindi af stað áætlun um að stöðva notkun gasbruna (sérstaklega þeirra sem staðsettir eru 5 km frá byggð) í samræmi við dómsúrskurð, verndi mannréttindi íbúa sem búa í grennd við gasbruna, stuðli að réttlátum orkuskiptum þar sem dregið verður smám saman úr notkun jarðefnaeldsneytis.
Alþjóðlegt
Ungir notendur lýsa TikTok sem skaðlegum og ávanabindandi miðli þar sem þeir eiga á hættu að verða háð miðlinum út af tillögum sem sérstaklega eru sniðnar að þeim. Börn og ungt fólk sem horfa á myndefni sem tengist geðheilsu á TikTok eru líklegri til að fá tillögur um að horfa á sífellt fleiri myndbönd sem fjalla um, fegra og jafnvel hvetja til þunglyndislegra hugsana, sjálfskaða og sjálfsvígs. Skrifaðu undir og krefstu þess að að TikTok banni á heimsvísu sérsniðnar auglýsingar sem beint er að ungum notendum, og sjái til þess að það sé val að hafa sérsníðaðar tillögur að myndefni á efnisveitunni í stað þess að það sé sjálfgefið.
Allt starf Amnesty International er fjármagnað og drifið áfram af einstaklingum eins og þér. Hvert framlag — hver aðgerð vegur þungt.
Styrktu & skrifaðu undir áköll með símanum
Einfalt og áhrifaríkt aðgerðanet
Vertu með í netákallinu, þar sem meðlimir fá tilkynningar í tölvupósti um alvarleg mannréttindarbrot sem krefjast tafarlausra viðbragða.
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu
