Síerra Leóne

Ólögmæt manndráp og pyndingar

Í ágúst árið 2022 sköp­uðust óeirðir í nokkrum borgum Síerra Leóne, þar á meðal í höfuð­borg­inni Freetown. Uppþotin orsök­uðust af ýmsum þáttum, þeirra á meðal óánægju með stefnu stjórn­valda og efna­hagskreppu.

Þrátt fyrir ríku­legar nátt­úru­auð­lindir er Síerra Leóne eitt af fátæk­ustu löndum heims. Samkvæmt lífs­kjara­vísi­tölu Sameinuðu þjóð­anna er landið í 181. sæti af 191 landi. Síerra Leóne telst einnig til landa sem minnst hafa fjár­fest í félags­vernd eða aðeins 0,7% af veginni lands­fram­leiðslu, að kostnaði við heil­brigð­is­þjón­ustu undan­skildum.

Ákvörðun stjórn­valda um að hækka bens­ín­verð um 20% var kornið sem fyllti mælinn og hratt af stað öldu mótmæla þann 10. ágúst á síðasta ári. Yfir­völd brugðust við mótmæl­unum með því að setja á útgöngu­bann sem fylgt var eftir með hervæð­ingu á götum úti. Fjöldi stað­hæf­inga hafa borist um ofbeld­is­fullar aðgerðir gegn mótmæl­endum.

Í nokkrum borgum leiddu mótmælin til ofbeldis og skemmd­ar­verka, þar sem búðir voru rændar og kveikt var í húsum. Stjórn­leysi greip um sig og fréttir bárust af lögreglu­þjónum sem látið höfðu lífið og óhóf­legri beit­ingu ofbeldis. Alls létust sex lögreglu­þjónar og 20 mótmæl­endur og sjón­ar­vottar í borg­unum Freetown, Makeni og Kamakwie.

Í tengslum við mótmæla­ölduna 10. ágúst voru 515 einstak­lingar fang­els­aðir, þar af 200 fyrir brot á útgöngu­banni. Sumir voru hand­teknir seinna vegna tilkomu sönn­un­ar­gagna gegn þeim. Ákærur gegn mótmæl­endum voru af ólíkum toga og gátu verið vegna skemmd­ar­verka, íkveikja, ólög­mætrar fjölda­sam­koma, uppþota og hvatn­ingar til mann­dráps. Einnig var fólk hand­tekið vegna morða á lögreglu­þjón­unum fljót­lega eftir mótmælin. Hins­vegar hefur engin rann­sókn hafist vegna mótmæl­enda sem voru drepnir.

Daginn eftir jarð­arför lögreglu­þjón­anna komu yfir­völd á sérstakri rann­sókn­ar­nefnd. Niður­staða nefnd­ar­innar birtist svo 24. apríl 2023, um að ekki væri full­víst að ásak­anir um ólögmæt mann­dráp væru sannar. Engar hand­tökur hafa verið gerðar vegna mótmæl­enda sem dóu þann 10. ágúst og rann­sókn atburð­anna hefur verið hætt.

Skrifaðu undir ákall um að yfir­völd í Síerra Leóne og sérstök rann­sókn­ar­nefnd stofnuð af yfir­völd­unum þann 24. ágúst 2022, fram­kvæmi með hraði óháða, hlut­lausa og vandaða rann­sókn, ekki aðeins vegna lögreglu­þjóna sem létu lífið heldur einnig vegna meintrar óhóf­legrar vald­beit­ingar lögreglu á mótmæl­unum og í kjölfar þeirra, sem leiddi til meiðsla og dauðs­falla. Einnig þarf að tryggja að þeir sem bera ábyrgð á ólög­mætum mann­drápum, pynd­ingum og annarri illri meðferð verði látnir sæta ábyrgð.

Þau þurfa þína hjálp!

Þín undirskrift getur bjargað mannslífi

Afganistan

Aðgerðasinni í þágu menntunar handtekinn að geðþótta

Matiullah Wesa er aðgerðasinni í þágu menntunar og mannréttinda. Hann var handtekinn að geðþótta af leyniþjónustu talibana. Fjölskylda hans hefur ekki fengið að heimsækja hann og engar leiðir tiltækar til að véfengja lögmæti varðhaldsins. Skrifaðu undir og krefstu þess að Abdul Haq Wasiq, framkvæmdastjóri leyniþjónustu talibana, leysi Matiulla Wesa tafarlaust úr haldi.

Lýðstjórnarlýðveldið Kongó

Stöðvið þvingaða brottflutninga í Kolwezi

Að svara eftirspurn heimsins eftir kopar og kóbalti er íbúum í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó dýrkeypt. Þeir eru beittir þvinguðum brottflutningum og ofbeldi ásamt því að heimili þeirra eru eyðilögð. Skrifaðu undir ákall um að Tshisekedi forseti stöðvi þvingaða brottflutninga og mannréttindabrot í grennd við kopar- og kóbaltnámur.

Venesúela

Leysið úr haldi ranglega fangelsaða Venesúelabúa

Í nýrri skýrslu Amnesty International fordæma samtökin kúgunarstefnu ríkisstjórnar Nicolás Maduro í Venesúela og greina frá málum níu einstaklinga sem sæta varðhaldi að geðþótta. Skrifaðu undir og krefstu tafarlausrar lausnar þeirra án skilyrða.

Kúba

Samviskufanginn Maykel Osorbo er í hættu

Maykel Osorbo, er kúbverskur samviskufangi og tónlistarmaður. Hann hefur mætt stöðugu áreiti og hefur margsinnis sætt varðhaldi að geðþótta. Fjölskylda hans hefur tjáð Amnesty International að hún hafi töluverðar áhyggjur af heilsu Maykel. Skrifaðu undir og krefstu þess að hann verði tafarlaust leystur úr haldi.

Gambía

Vernda þarf samfélög gegn ofveiðum í Gambíu

Fiskur er ein helsta náttúruauðlind Gambíu og sjávarútvegur spilar mikilvægt hlutverk í efnahag landsins. Ofveiðar hafa leitt til fæðuóöryggis í landinu. Skrifaðu undir og þrýstu á stjórnvöld í Gambíu að hafa eftirlit með ólöglegum og óheftum fiskveiðum og setja lög sem tryggja að fyrirtæki gæti þess að virða mannréttindi í starfsemi sinni.  

Nígería

Unglingstúlka lést í kjölfar nauðgunar

Keren-Happuch Aondodoo Akpagher var 14 ára stúlka og nemandi í Premier Academy í Abuja í Nígeríu. Grunur er um að henni hafi verið nauðgað í skólanum en hún dó nokkrum dögum síðar, 22. júní 2022. Krufning bendir til þess að hún hafi látist að völdum sýkingar sem hún fékk í kjölfar nauðgunar.  

Ísrael

Stöðva þarf tæknivædda aðskilnaðarstefnu gegn Palestínubúum

Palestínubúar berjast gegn andlitsgreiningartækni sem er notuð til að takmarka grundvallarréttindi þeirra. Tækni getur bætt aðgengi að námi, heilbrigðisþjónustu, upplýsingum og veitt fólki aukin tækifæri óháð uppruna þess. Ekki skal beita tækninni til að áreita og jaðarsetja Palestínubúa í þeim tilgangi að framfylgja aðskilnaðarstefnu Ísraelsríkis. Skrifaðu undir bréf til framleiðenda andlitsgreiningartæknibúnaðarins og krefstu tafarlausrar stöðvunar á framleiðslu á tæknibúnaði sem notar andlitsgreiningu og lífkenni.